BOŞANMA DAVASI – MANEVİ TAZMİNAT
Evlilik birliğindeki eşlerden biri, boşanma davası ile birlikte veya boşanma davasının sonuçlanmasının ardından bir yıl içinde açacakları ayrı dava ile birlikte diğer eşten, boşanma sebebiyle manevi tazminat talebinde bulunabilir. Bu husus, Türk Medeni Kanunu’nda açıkça düzenlenmiş olup, düzenlenen madde hükmü şöyledir:
TMK. Madde 174/2: “Boşanmaya sebep olan olaylar yüzünden kişilik hakkı saldırıya uğrayan taraf, kusurlu olan diğer taraftan manevî tazminat olarak uygun miktarda bir para ödenmesini isteyebilir.”
T.C. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2017/2647 Esas, 2021/1161 Karar Sayılı 05.10.2021 Tarihli İlamında: “… 20. Manevi zarar ise, insan ruhunda kişinin iradesi dışında meydana gelen acı, ızdırap ve elem olarak ifade edilmektedir. Bozulan manevi dengenin yerine gelmesi için kanunun öngördüğü bir telafi şeklidir. 22.06.1966 tarihli, 1966/7 E. ve 1966/7 K. sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında belirtildiği üzere manevi tazminat bir yönüyle de insanlardaki kırgınlık ve kızgınlığı, hatta intikam duygusunu tatmin etme aracıdır. Amacı, olaydan duyulan acı, ızdırap, elem ve kızgınlığı kısmen olsun dindirmek, olayı unutturarak tekrar normal hayata dönüşü sağlamaktır…”
Yukarıda belirtilen madde hükmünde, boşanmada manevi tazminatın genel çerçevesi çizilmiş olup verilen yüksek mahkeme ilamında da boşanma sebebiyle manevi tazminatın tanımı yapılmıştır. Manevi tazminat ile maddi tazminat şartları itibariyle benzerlik göstermekte ise de zararın konusu noktasında ayrılık göstermektedir. Maddi tazminatta zararın konusu, eşlerden birinin elde etmiş olduğu veya elde edecek olduğu menfaatleri iken; manevi tazminatta zararın konusu, eşlerden birinin kişilik haklarının saldırıya uğramasıdır. Eşlerden birinin manevi zarara uğraması sebebiyle manevi tazminat talep edebilmesi için talep eden eşin kişilik haklarının saldırıya uğramış olması gerekmektedir. Ayrıca şunu da önemle vurgulamak gerekir ki; boşanmaya sebep olan her olay manevi tazminata hükmedilmesine sebebiyet vermeyecektir. Boşanmaya sebep olan olaylar ve eşin kusuru; diğer eşin kişilik haklarına bir saldırıda bulunmuyorsa, kişilik haklarının ihlalinden bahsedilemiyorsa, manevi tazminat talebi, hakim tarafından reddedilecektir.
Kanun hükmünde; manevi zararın, uygun bir miktar para ödenerek tazmin edileceği açıkça belirtilmiştir. Manevi tazminat miktarının belirlenmesi noktasında da takdir yetkisi hakimlere verilmiştir. Ancak, hakime tanınan takdir yetkisinin sınırsız olduğu düşünülemez. Hakim takdir yetkisini kullanırken, tarafların sosyal ve kültürel durumlarını, ekonomik durumlarını, manevi zarara sebebiyet veren olayı, olayın oluşumunda taraflara atfedilen kusurlu davranışları ve en önemlisi, kişilik haklarına yapılan saldırının niteliğini göz önünde bulundurarak bir değerlendirme yapacaktır ve bunlara göre uygun miktarda manevi tazminata hükmedecektir. Boşanmada manevi tazminatın ödenmesi noktasında ise; kanun hükmü uyarınca kararlaştırılan para miktarının tek seferde ödenmesi gerekmektedir. Taksitle ve irat şeklinde, manevi tazminat ödemesi yapılabilmesi mümkün değildir.
Yukarıda kısaca açıklamaya çalıştığımız boşanma sebebiyle manevi tazminat talepleri, her biri hukuki bilgi ve yorumu gerektiren sayısız detayı içermektedir. Herhangi bir hak kaybına uğranmaması, mağduriyet yaşanmaması, usul ve esasa ilişkin yapılacak muhtemel hataların önüne geçebilmek adına bu tür taleplerinize ilişkin olarak avukat yardımından faydalanmak ve hukuki destek almak, sizlerin yararınadır.
Av. Melih ÇELİK Hukuk Bürosu, boşanma davaları ve boşanma sebebiyle tazminat davaları başta olmak üzere olarak aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda müvekkillerine avukatlık ve danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Av. Melih ÇELİK Hukuk bürosu, sorunlarınızın çözümünü için başta Samsun İli olmak üzere ülke çapında avukatlık hizmeti sunmaktadır.s
