Hukuk sistemimiz gereğince, taraflar boşanma davasıyla birlikte veya boşanma davası sonuçlandıktan sonra açacakları başka bir dava ile diğer taraftan belirli şartlar altında maddi tazminat ve manevi tazminat talep edebilmektedirler. Ayrıca taraflar arasındaki boşanma davası devam ederken de eşler birbirlerinden maddi ve manevi tazminat talep edebileceklerdir. Bu durumda ise hakim tarafından boşanma davasının tazminat davası için bekletici mesele yapılmasına karar verilerek, boşanma davası sonuçlanıp, boşanma gerçekleştikten sonra tazminat davası görülmeye devam edilecektir.
Konuyu öncelikli olarak maddi tazminat yönünden incelediğimizde, boşanma davasında maddi tazminat istenebileceği açık olup, bu husus Türk Medeni Kanunu’nun 174. maddesinde düzenlenmiştir.
TMK. Madde 174/1 : “Mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu taraf, kusurlu taraftan uygun bir maddî tazminat isteyebilir.” Hükmünü amirdir.
T.C. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2017/2647 Esas, 2021/1161 Karar Sayılı 05.10.2021 Tarihli İlamında: “…19. Maddi tazminat, mevcut veya beklenen menfaatleri boşanma yüzünden zedelenen kusursuz veya daha az kusurlu tarafın, kusurlu taraftan talep ettiği tazminattır. Maddi tazminatın ön koşulu, talep edenin boşanma yüzünden mevcut veya beklenen menfaatlerinin zedelenmesi, boşanma ve maddi zarar arasında nedensellik bağının bulunmasıdır. Başka bir sebepten kaynaklı kayıplar maddi tazminat kapsamında yer alamaz. Mevcut menfaatlerin belirlenmesinde evliliğin taraflara sağladığı yararlar göz önünde bulundurularak tarafın maddi tazminat talebi değerlendirilir. Evliliğin boşanma ile sona ermesi hâlinde taraflar birliğin sağladığı menfaatlerden ileriye dönük olarak faydalanamayacaklardır. Beklenen menfaatler ise evlilik birliği sona ermeseydi kazanılacak olan olası çıkarları ifade eder…”şeklinde karar verilerek, boşanma sebebiyle hükmedilecek maddi tazminatın tanımı yapılmış olup, tanımda yer alan ifadeler açıklanmıştır.
Yukarıda belirtilen madde hükmü ve verilen yüksek mahkeme ilamı doğrultusunda, hangi şartlar altında tarafların boşanmadan dolayı maddi tazminat talep edebileceğine baktığımızda, ilk olarak boşanma kararı verilmiş olmalıdır. Boşanma davası açılmadan veya boşanma davası reddedildiği takdirde boşanma sebebiyle maddi tazminat talep edilemeyecektir. İkinci olarak, boşanma sebebiyle maddi tazminat talep eden eşin, diğer eşe göre kusursuz olması veya daha az kusurlu olması gerekmektedir. Kusurlu olan ve boşanmaya sebebiyet veren eş, boşanma sebebiyle maddi tazminat talebinde bulunamayacaktır. Eşlerin, eşit kusurlu olmaları halinde, mahkemece maddi tazminata hükmedilmez. Üçüncü olarak, boşanma sebebiyle maddi tazminat talep eden eşin, elde etmiş olduğu veya elde edecek olduğu menfaatlerinin zarar görmüş olmuş olması gerekmektedir. Elde etmiş olduğu veya edecek olduğu menfaatlere kısaca değinecek olursak, bunları evlilik birliği içerisinde eşlerin birbirlerine sağladıkları; bakım, barınma, sosyal güvenceler, sosyal ihtiyaçlar vb. şeklinde kısaca özetleyebiliriz. Bunlar ve benzeri menfaatlerin zarar görmüş olması sebebiyle, eşlerden biri, diğer eşten boşanma sebebiyle tazminat talebinde bulunabilecektir. Son olarak ise; eşlerin talep edeceği maddi tazminatın, yazımızda da vurguladığımız üzere boşanmadan dolayı talep edilmesi gerekmektedir.
Yukarıda kısaca açıklamaya çalıştığımız boşanma sebebiyle maddi tazminat talepleri, her biri hukuki bilgi ve yorumu gerektiren sayısız detayı içermektedir. Herhangi bir hak kaybına uğranmaması, mağduriyet yaşanmaması, usul ve esasa ilişkin yapılacak muhtemel hataların önüne geçebilmek adına bu tür taleplerinize ilişkin olarak avukat yardımından faydalanmak ve hukuki destek almak, sizlerin yararınadır.
Samsun boşanma avukatı Av. Melih ÇELİK Hukuk Bürosu, boşanma davaları ve boşanma sebebiyle tazminat davaları başta olmak üzere olarak aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda müvekkillerine avukatlık ve danışmanlık hizmeti sunmaktadır. Av. Melih ÇELİK Hukuk bürosu, sorunlarınızın çözümünü için başta Samsun İli olmak üzere ülke çapında avukatlık hizmeti sunmaktadır.
